Crack the Code - Σπάσε τον Κώδικα

Ηδραστηριότητα απευθύνεται σε μαθητές και εκπαιδευτικούς.

Τα παιδιά του σχολείου στα πλαίσια της ενεργού πολιτειότητας ασχολούνται με τον Παγκόσμιο στόχο 12 σε πρακτικές που προάγουν  την βιώσιμη κατανάλωση, μειώνοντας τα απόβλητα, ανακυκλώνοντας και υποστηρίζοντας προϊόντα και υπηρεσίες που δίνουν προτεραιότητα στην περιβαλλοντική βιωσιμότητα.

Ζητούμενο είναι να σχεδιαστεί ένα μαγνητάκι (π.χ. ψυγείου) με ένα μήνυμα για την αειφόρο ανάπτυξη που να αποτελείται από 4 λέξεις με το σχεδιαστικό πρόγραμμα Tinkercad.

Στο πλαίσιο Επιμόρφωσης Νηπιαγωγών και Δασκάλων A’ Τάξης με Ρομποτικά και Ψηφιακά Εργαλεία στις Φυσικές Επιστήμες, την Αειφορία και την Ενεργό Πολιτειότητα της Περιφέρειας Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας και του Α.Π.Θ., σχεδιάζουμε μια σειρά εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων για την Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Κώδικα (EUCodeWeek). Οι παραπάνω δραστηριότητες στοχεύουν στην καλλιέργεια της υπολογιστικής σκέψης και της δημιουργικής επίλυσης προβλημάτων μέσω της αξιοποίησης της εκπαιδευτικής ρομποτικής και συνδέονται θεματικά με τους Στόχους Αειφόρου Ανάπτυξης του ΟΗΕ και επιλεγμένες Παγκόσμιες Ημέρες (π.χ. Ημέρα Περιβάλλοντος, Ημέρα Νερού, Ημέρα Ανακύκλωσης). Οι μαθητές καλούνται να αναλάβουν ρόλους "ψηφιακών εξερευνητών", προγραμματίζοντας ρομποτικές συσκευές για να επιλύσουν αποστολές που προσομοιώνουν πραγματικά προβλήματα του κόσμου μας. Παράλληλα, έχουν σχεδιαστεί unplugged δραστηριότητες, αξιοποιώντας πλέγματα, επιτραπέζια παιχνίδια με κάρτες ή/και ζάρια, δημιουργώντας έτσι ένα διαδραστικό και παιχνιώδες μαθησιακό περιβάλλον. Οι μαθητές έρχονται σε επαφή με βασικές αρχές του αλγοριθμικού τρόπου σκέψης χωρίς την ανάγκη τεχνολογικού εξοπλισμού, καλλιεργώντας παράλληλα τη συνεργασία, τη δημιουργικότητα και την υπευθυνότητα. Οι δραστηριότητες μπορούν να προσαρμοστούν ανάλογα με την ηλικία των μαθητών και το εκπαιδευτικό πλαίσιο (Νηπιαγωγείο, Δημοτικό, Γυμνάσιο). 

Στόχος: Να εμπνεύσουμε τα παιδιά να σκεφτούν πώς η τεχνολογία και η υπολογιστική σκέψη μπορούν να συμβάλλουν στη δημιουργία ενός πιο δίκαιου, πράσινου και βιώσιμου κόσμου, μέσα από παιγνιώδεις, συνεργατικές και καινοτόμες δραστηριότητες.

Τίτλος επιμέρους δραστηριότητας: «Η Bee bot ταξιδεύει και το θαλάσσιο περιβάλλον προστατεύει»

ΣΤΟΧΟΙ: 

Να γνωρίσουν τα παιδιά τον θαλάσσιο κόσμο και την σημασία των ωκεανών για τον πλανήτη μας.

Να ευαισθητοποιηθούν για την προστασία τους. 

Να καλλιεργήσουν δεξιότητες προγραμματισμού με το Bee-Bot.

Να γίνουν ενεργοί πολίτες αναλαμβάνοντας δράση.

ΥΛΙΚΑ:

• Δύο (2) ρομποτάκια Bee-Bot

• Ένα χαλάκι-πλέγμα με τον παγκόσμιο γεωφυσικό χάρτη ή σχεδιασμένο θαλάσσιο περιβάλλον

• Εικόνες ή μικρά πλαστικά παιχνίδια που αναπαριστούν πιθανά προβλήματα (πλαστικά, σκουπίδια, δίχτυα...)

• Κάρτες με απλές οδηγίες κατεύθυνσης (π.χ. ένα βήμα μπροστά, στροφή αριστερά, στροφή δεξιά). 

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ:

Γνωριμία με τον Θαλάσσιο Κόσμο: 

Συζητάμε με τα παιδιά για τη θαλάσσια ζωή και τη σημασία της θάλασσας για τον πλανήτη. 

Αναφερόμαστε στα προβλήματα των ωκεανών.

Εξηγούμε ότι η Παγκόσμια Ημέρα Ωκεανών μας υπενθυμίζει πόσο σημαντικό είναι να προστατεύουμε τις θάλασσές μας. 

Αναφέρουμε τον 14ο Στόχο Αειφόρου Ανάπτυξης που αφορά τη ζωή στο νερό.

Προσπαθούμε να βρούμε τρόπους να διορθώσουμε την κατάσταση και να υπερνικήσουμε τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο ωκεανός.

Αποφασίζουμε να αναλάβουμε δράση!

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΡΟΜΠΟΤΙΚΗΣ:

Δίνουμε στα παιδιά απλές αποστολές για τη Bee-Bot:

«Σχηματίστε τρεις ομάδες, την ομάδα της Χελώνας, του Δελφινιού και του Γλάρου και ενταχθείτε σε μια ομάδα με βάση το ζωάκι που σας αρέσει περισσότερο.  

Οι πρώτες δύο ομάδες ξεκινώντας από διαφορετικές αφετηρίες, θα προγραμματίσουν τα ρομποτάκια τους έτσι ώστε να μαζέψουν όσα περισσότερα σκουπίδια και πλαστικά μπορούν. 

Κάθε σκουπίδι έχει κρυμμένους πόντους. Τα σκουπίδια με τους περισσότερους πόντους είναι αυτά που αφήνουν το μεγαλύτερο οικολογικό αποτύπωμα. 

Νικήτρια ομάδα θα είναι αυτή που θα συγκεντρώσει τους περισσότερους πόντους. 

Η τρίτη ομάδα, η ομάδα του Γλάρου, θα ελέγχει την πορεία διεξαγωγής του παιχνιδιού ώστε να υπάρχει επιτυχής και δίκαιη έκβαση.» 

ΕΠΕΚΤΑΣΕΙΣ:

• Δημιουργούμε με υφάσματα ένα θαλάσσιο περιβάλλον που να μοιάζει με το πλέγμα/χάρτη της προηγούμενης δραστηριότητας και ζητούμε από τα παιδιά να παραστήσουν τα ρομποτάκια-προστάτες του θαλάσσιου περιβάλλοντος, όπου με τις κάρτες-εντολές και την καθοδήγηση των συμπαικτών τους θα καταφέρουν να συγκεντρώσουν τα σκουπίδια της «θάλασσας» --- unplugged δραστηριότητα.

• Το πλέγμα μπορεί να μετατραπεί σε επιδαπέδιο παιχνίδι τύπου “φιδάκι”, όπου κάθε φορά που το beebot συναντάει κάποιο σκουπίδι πηγαίνει πίσω 1, 2 ή 3 τετράγωνα, ενώ όταν συναντά καθαρά νερά και χαρούμενα θαλάσσια ζωάκια επιβραβεύεται με 1, 2 ή 3 τετράγωνα μπροστά. Το συγκεκριμένο παιχνίδι μπορεί να παιχτεί με 2 παράλληλες πίστες και 4 συνολικά beebots.

Με την παρούσα εργασία γίνεται προσπάθεια αξιοποίησης της σχεδιαστικής σκέψης (design thinking) και της τρισδιάστατης εκτύπωσης (3D printing) για την προώθηση του Στόχου αειφορίας 14: «Ζωή κάτω από το νερό» σε μια τάξη νηπιαγωγείου.

Τα βήματα που ακολουθούμε περιγράφονται ως εξής:

Ενσυναίσθηση - Κατανόηση της κατάστασης: Τα παιδιά αναγνωρίζουν την σημαντική αξία του βυθού (π.χ. προσφορά τροφής, οξυγόνου, ψυχαγωγίας, ισορροπίας στην τροφική αλυσίδα, διευκόλυνση ναυσιπλοΐας κτλ) και στη συνέχεια εντοπίζουν προβλήματα που απειλούν τη θαλάσσια ζωή και για τα οποία ευθύνεται ο άνθρωπος (π.χ. πλαστικά απορρίμματα, πετρελαιοκηλίδες, υπεραλίευση, τοξικά απόβλητα, λιώσιμο των πάγων κτλ).

Ορισμός του προβλήματος: Μελετούν γιατί αυτά τα προβλήματα είναι σοβαρά και πώς επηρεάζουν τις κοινότητες, την οικονομία και τη φύση και ορίζουν το κατ’ εξοχήν πρόβλημα, συνεπώς και την ανάγκη επίλυσής του.

Ιδεοθύελλα (brainstorming): Προτείνουν ιδέες και λύσεις — π.χ. αντικείμενα που περιορίζουν τη ρύπανση, εργαλεία για καθαρισμό ακτών ή αφίσες ευαισθητοποίησης.

Πρότυπο - Δοκιμή: Μετατρέπουν τις ιδέες τους σε χειροπιαστά σχέδια που μπορούν να εκτυπωθούν τρισδιάστατα — π.χ. μαγνητάκι με κάποιο μήνυμα ευαισθητοποίησης, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε καμπάνια ενημέρωσης που θα διοργανώσει το σχολείο.

Έλεγχος και αναστοχασμός: Δοκιμάζουν να σχεδιάσουν το μαγνητάκι τους στο Tinkerkad με τη βοήθεια και καθοδήγηση των εκπαιδευτικών, παρουσιάζουν τις λύσεις τους, συζητούν βελτιώσεις και εμπνέουν άλλους να συμμετάσχουν.

Τέλος, εκτυπώνουν το μαγνητάκι σε αρκετά αντίτυπα και το μοιράζουν στο κοινό, στο πλαίσιο μιας καμπάνιας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης που θα διοργανώσουν!